Dünya bu kış üst üste dördüncü La Nina’yı görebilir
Etkileri bölgeden bölgeye farklılık gösterse de La Nina döneminde kış sıcaklıkları Güney’de normallerin üzerinde, Kuzey’de ise normallerden daha soğuk oluyor.
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’nin (NOAA) İklim Tahmin Merkezi, bu sonbaharda bir La Nina olayının ortaya çıkma ihtimalinin %60 olduğunu ve olayın yarattığı koşulların Mart ayına kadar sürebileceğini söylüyor.
La Nina, gezegende aşırı hava olaylarına neden olabilecek doğal bir iklim döngüsü olayıdır. Etkileri bölgeden bölgeye farklılık gösterse de La Nina döneminde kış sıcaklıkları Güney’de normallerin üzerinde, Kuzey’de ise normallerden daha soğuk oluyor.
Associated Press (AP) haber ajansının görüştüğü uzmanlar, La Nina nedeniyle Güney Amerika’nın kuzey kesimlerinin normalden daha fazla yağış görebileceğine inanıyor.
Sonuç olarak, Amerika Birleşik Devletleri’nin güneyi ve Meksika’nın bazı kısımları ortalamanın üzerinde kurak olabilirken, Amerika Birleşik Devletleri’nin kuzey kısmı ve Kanada’nın güneyi ortalamanın üzerinde yağışlı olabilir.
El Nino ve La Nina arasındaki fark
Dünya son yıllarda en sıcak yazlarını yaşarken, aşırı sıcaklıkların sorumlusu olarak El Nino’dan sıklıkla bahsediliyor.
Pasifik Okyanusu’nun ekvatoral bölgelerinde yüzey sularının normalden daha sıcak olmasına neden olan El Niño, okyanus yüzeyini ısıtarak bazı bölgelerde kuraklık ve yangınlara, bazı bölgelerde ise yağış ve aşırı hava olaylarına neden oluyor.
El Nino ve La Nina, küresel hava durumunu etkileyen iki karşıt iklim olgusudur. Ancak her ikisi de El Nino-Güney Salınımı (ENSO) adı verilen iklim döngüsünün bir parçası. ENSO, tropik Pasifik Okyanusu’ndaki deniz yüzeyi sıcaklığındaki değişikliklerden kaynaklanan bir iklim döngüsüdür.
La Nina ise Pasifik Okyanusu’nun ekvator bölgelerindeki yüzey sularının normalden daha soğuk olması durumunu ifade ediyor.
La Nina’da hava efektleri
NOAA iklim bilimci Michelle L’Heureux, La Nina’nın hava durumu üzerindeki etkisinin konuma ve mevsime bağlı olarak değişebileceğini söyledi. Sonuç olarak, Güney Amerika’nın doğu Arjantin gibi bazı kısımları ortalamadan daha kurak olabilirken, Kolombiya, Venezuela ve Brezilya’nın kuzey kısımları normalden daha ıslak olabilir.
L’Heureux, “Bu tam olarak nerede olduğunuza bağlı. Bunun bir kısmı Orta ve Güney Amerika’dan geçen muson döngüsüdür” dedi.
“Olağandışı bir durum”
Dünya yakın zamanda 2020 ile 2023 yılları arasında arka arkaya üç La Nina olayı yaşadı.
L’Heureux, “La Nina koşullarında art arda üç kış geçirdik. Bu alışılmadık bir durumdu çünkü bunun gerçekleştiği diğer tek zaman 1973 ile 1976 yılları arasındaydı.” dedi.
L’Heureux, La Nina’ların El Nino olaylarından daha uzun sürdüğünü ve daha sık tekrarlandığını ekledi.
NASA’nın Goddard Uzay Araştırmaları Enstitüsü’nden iklim bilimcisi Ben Cook, bu yıl olası bir La Nina tahmini hakkında şunları söyledi: “Bu alışılmadık bir durum ama benzeri görülmemiş bir şey değil.”
Cook ayrıca La Nina olaylarının sıklığının, Doğu Afrika gibi son zamanlarda kuraklıkla mücadele eden bölgelerde ek stres yaratabileceği konusunda da uyardı.
REKLAM“Başka bir La Nina etkinliğine gidiyorsak bu, gerçekten kötü koşulların bir şekilde devam edeceği anlamına geliyor.”
Bağlantı belirsiz
Öte yandan bilim insanları iklim değişikliği ile La Nina ve El Nino arasındaki bağlantının tam olarak net olmadığını söylüyor.
Albany Üniversitesi’nden iklim bilimci Paul Roundy, iklim modellerinin El Nino’ları daha sık, La Nina’ları daha az gösterdiğini ancak tüm modellerin aynı sonucu vermediğini söyledi.
Bilgisayar modelleri aynı zamanda El Nino ve La Nina’nın evrelerindeki normal değişimi, iklim krizinin okyanuslar ve atmosfer üzerindeki ısıtıcı etkisinden ayırmakta da zorlanıyor.
REKLAMRoundy, “Buradan iklim değişikliğinin aslında daha fazla El Niño’ya neden olmadığı sonucunu çıkarmıyorum” dedi.
“Doğanın kendisi de çok güçlü salınımlara sahiptir. Dolayısıyla daha fazla La Nina olayı yaşayabiliriz ve belki 40 ya da 50 yıl sonra tam tersini görebiliriz.”
