Rusya Merkez Bankası iş dünyasının tepkisine rağmen faiz oranını yüzde 21’de tuttu

Rusya Merkez Bankası, nüfuzlu iş dünyasının sert tepkilerine rağmen politika faizini yüzde 21 gibi rekor bir seviyede tutacağını açıkladı.

Bu karar, Kremlin’in Ukrayna’ya karşı savaşına yönelik askeri harcamaların tetiklediği yüksek tüketici enflasyonuna rağmen alındı.

Bu hamleyi gerekçelendiren Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, Ekim ayında faiz oranlarındaki artış nedeniyle işletmelere verilen kredilerin beklenenden fazla daraldığını, bunun da temel faiz oranını mevcut rekor seviyesine getirdiğini açıkladı.

Merkez bankası bir sonraki toplantısında faiz artırımı olasılığını açık tuttu ve enflasyonun mevcut %9,5 seviyesinden gelecek yıl yıllık %4’e düşmesinin beklendiğini söyledi.

Fabrikalar, araçlardan giyime kadar ordunun ihtiyaç duyduğu her şeyi üretirken, işgücü kıtlığı ücretleri artırıyor. Büyük işe alım ikramiyeleri aynı zamanda insanların banka hesaplarında harcanacak ruble miktarının artmasına da neden oluyor ve tüm bunlar fiyatların yükselmesine neden oluyor.

Ek olarak, Rus rublesinin zayıflığı, Batı yaptırımlarının Avrupa ve ABD ile ekonomik ilişkileri bozmasından bu yana Rusya’nın en büyük ticaret ortağı haline gelen Çin’den ithal edilen otomobil ve tüketici elektroniği gibi malların fiyatlarının artmasına neden oldu.

Rusya’nın askeri harcamaları büyük ölçüde Avrupa’dan Hindistan ve Çin’deki yeni müşterilere kayan petrol ihracatından kaynaklanıyor; Rus petrolünün satışında varil başına 57 avroluk tavan fiyat uygulayan yaptırımlara uyma konusunda daha az istekli.

Eleştirmenler, yüksek faiz oranlarının iş faaliyetlerini ve ekonomiyi engellediğini savunuyor.

Yüksek faiz oranları enflasyonu azaltabilir ancak aynı zamanda işletmelerin faaliyet göstermek ve yatırım yapmak için ihtiyaç duydukları kredileri almalarını da daha pahalı hale getirir.

Eleştirmenler arasında devlet kontrolündeki savunma ve teknoloji şirketi Rostec’in başkanı Sergei Chemezov’un yanı sıra çelik kralı Alexei Mordashov da yer alıyor.

Karar, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i zor durumda bıraktı çünkü bu hamleye yönelik eleştirilerin çoğu Kremlin içinden geliyordu.

Başkan ile merkez bankası arasındaki uyumsuzluk giderek belirginleşirken, Putin eleştirileri kabul etti ve şunları söyledi: “Bazı uzmanlar merkez bankasının daha etkili olabileceğine ve bazı araçları daha erken kullanmaya başlayabileceğine inanıyor.”

Avrupa Politika Analizi Merkezi’nde kıdemli araştırmacı olan Alexander Kolyandr, Putin’in ekonominin büyümesini sürdürmesi ve sosyal istikrarı sağlaması gerektiğini söylüyor. “Enflasyon, toplumu istikrara kavuşturmak için iyi bir reçete değil. Bunun ötesinde, kendi savaşını yürütmek zorunda ve devletin üç hedefi (büyüme, istikrarlı fiyatlar ve askeri harcamalar) gerçekleştirmek için yeterli kaynağı yok.”

Kolyandr, Nabiullina’nın “işadamlarının baskısını pek umursamadığını” söylüyor. “Çok bağımsız ve Putin’in kendisini koruduğunu biliyor. Ancak ekonomideki genel yavaşlamanın da kesinlikle rol oynadığı kesin.”

Merkez bankası geçen ay, enflasyonu düşürmek amacıyla krediyi sıkılaştırmanın, bankalara daha sıkı borç verme standartları ve düzenleyici gereklilikler getirmek gibi başka yollara yöneldi.

REKLAM

“Bunun başarılı olup olmayacağını gelecek yıl göreceğiz. Ancak şimdilik Nabiullina’ya sanayicileri, politikacıları ve Başkan Putin’i memnun etmek ve arkanıza yaslanıp beklemek için faiz oranını değiştirmeme fırsatı verdi.”

“Bir sonraki toplantıda faiz oranlarının artma ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyorum.”

Ancak yüzde 9,3’lük enflasyon oranına rağmen Putin, perşembe günü yıllık basın toplantısını ekonominin bu yıl yaklaşık yüzde 4 büyüme yolunda olduğunu söyleyerek açtı.

Enflasyonun “endişe verici bir işaret” olmasına rağmen ücretlerin aynı oranda arttığını ve “genel olarak bu durumun istikrarlı ve güvenli” olduğunu ekledi.

REKLAM

Merkez Bankası bir sonraki politika toplantısını 14 Şubat 2025’te gerçekleştirecek.